Բորբոսասնկեր

Բորբոսասնկեր

Լրացուցիչ աշխատանք․

1. Ո՞ր սննդի վրա սնկեր զարգացան:

Սնկերը հաճախ զարգանում են խոնավ և սննդարար միջավայրերում, ինչպիսիք են հացը, պտուղները (օրինակ՝ բանանը), մսամթերքը և խաշած սնունդը։

2. Ի՞նչ գույն ունեն բորբոսները:

Բորբոսների գույները տարբեր են՝ կարող են լինել կանաչ, սպիտակ, սև, դեղին, կարմիր, կամ նույնիսկ մանուշակագույն։

3. Ի՞նչի մասին կարող են վկայել բորբոսների գույնի տարբերությունները:

Բորբոսների գույնի տարբերությունները կարող են վկայել դրանց տեսակների, աճի պայմանների, ինչպես նաև միկրոօրգանիզմների գործունեության մասին։ Օրինակ, կանաչ բորբոսը սովորաբար կացուցում է հոտի ձևավորման՝ ինչը կարող է վկայել սննդի ապականման մասին։

Խմորասնկեր

Խմորասնկեր

Սիրելի՛ սովորողներ, այս շաբաթվա անելիքներն են․

Ընտրել այն նյութը, որը ցանկանում ես սովորել․

Գլխարկավոր սնկերի առանձնահատկությունները,- նոր դասագիրք-էջ՝ 41-42

Խմորասնկեր

Լրացուցիչ առաջադրանք-պատասխանել հարցերին․

1. Կառուցվածքային ի՞նչ առանձնահատկություններ ունեն սնկերը։

Սնկերը սիրում են խոնավ միջավայր և տաքություն

2. Ի՞նչ օգուտ է մարդը ստանում սնկերից։

Մարդիկ սնկերը օգտագործում են սնդի մեջ, արձունաբերության մեջ։

3. Խմորասնկերը կենցաղում ինչպե՞ս եք օգտագործում։

Խմորասնկերը օգտագործում են հացի, գինու և գարեջրի մեջ արդադրության մեջ։

Բնակչության վերարտադրություն

Դասի հղում

1 . Բնակչության վերարտադրության վրա որ գործոններն են ազդում և ինչպես:

Բնակչության բնական վերարտադրության ցուցանիշներն են ծնելիությունը,մահացությունը և դրանց տարբերությունը՝ բնական աճը։Փոփոխություններ տեղի են ունենում նաև միգրացիայի շնորհիվ։Այսինքն՝տվյալ երկիր կամ տարածաշրջան բնակվելու համար ժամանածների և այնտեղից մեկնածների թվաքանակների տարբերությամբ փոփոխվում են դրանց բնակչության թիվը,բնական շարժի և կազմի ցուցանիշները:

2. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշեք 15 երկիր, որտեղ բնակչության վերարտադրության առաջին տիպն է

3 Ուրվագծային քարտեզի վրանշեք 15 երկիր, որտեղ բնակչության վերարտադրության երկրորդ տիպն Է

էՆշած երկրները առանձնացրեք ըստ վերարտադրության առաջին և երկրորդ տիպի

Ֆրանսիա, Նիգերիա, Սաուդյան Արաբիա, Պորտուգալիա, Ռուսաստան, Արգենտինա, Սիրիա, Կանադա, Ճապոնիա, Պակիստան, Հնդկաստան, Բելգիա, Գերմանիա, Իտալիա, Չինաստան, Ալժիր, Հայաստան, Ուկրաինա, Իսպանիա, Քենիա, Կամերուն, Մալթա, Ինդոնեզիա, Ավստրալիա, Չադ, Նոր Զելանդիա, Հունաստան, Եմեն

Հարի Բրաունի նամակը դստերը

Հինգշաբթի` Ընթերցարանից կարդա’ ,,Հարի Բրաունի նամակը դստերը,, նյութը, կատարի’ր առաջադրանքները(30-րդն է) ։

30․ Հարի Բրաունի նամակը դստերը

 

Շուտով Ծննդյան տոներն են, և ես նորից չգիտեմ` ինչ նվիրել քեզ: Ես գիտեմ, որ դու սիրում ես գրքեր, խաղեր ու շորեր: Բայց ես ուզում եմ քեզ նվիրել մի բան, որը քեզ հետ կլինի ընդմիշտ: Այնպիսի մի բան, որը քեզ ամեն Ծննդյան տոներին կհիշեցնի իմ մասին: Եվ ես, կարծես, գիտեմ, թե ինչ կարող եմ քեզ տալ: Մի պարզ ճշմարտություն, որի մասին ես միանգամից չեմ իմացել: Եթե դա դու հիմա հասկանաս, այն քո կյանքն ավելի լավը կդարձնի: Դու ավելի պաշտպանված կլինես խնդիրներից: Ես քեզ նվիրում եմ մի պարզ ճշմարտություն:

 

Ոչ ոք պարտավոր չէ ինչ—որ բան անել քեզ համար:

 

Ինչ է դա նշանակո՞ւմ: Ինչպե՞ս կարող է այդ պարզ ճշմարտությունն այդքան կարևոր լինել: Հնարավոր է, հիմա այս ամենը քեզ կարևոր չի թվում, բայց այս սկզբունքը կփրկի քո կյանքը: Ոչ ոք չի ապրում քեզ համար, իմ սիրելի բալիկ, որովհետև, դու դու ես, և ուրիշ ոչ ոք: Ամեն մեկն ապրում է իր համար, իր երջանկության համար: Եվ ինչքան շուտ դա հասկանաս, այնքան արագ կազատվես սպասումից, որ ինչ-որ մեկը քեզ կարող է երջանիկ դարձնել: Դա նշանակում է, որ ոչ ոք պարտավոր չէ քեզ սիրել:

 

Եթե ինչ—որ մեկը քեզ սիրում է, ուրեմն` դու յուրահատուկ ես, դու նրան դարձնում ես երջանիկ:

 

Փորձիր հասկանալ, թե այդ ո՞ր յուրահատկության համար են քեզ սիրում և ջանքեր գործադրիր, որ սիրեն ավելի շատ: Եվ եթե մարդիկ քեզ համար ինչ-որ բան են անում` միայն այն պատճառով, որ ուզում են: Ուրեմն, դու ինչ-որ մի պատճառով թանկ ես նրանց համար: Բայց ոչ այն պատճառով, որ ինչ-որ մեկը պարտավոր է քեզ ինչ-որ բան: Դա նշանակում է, որ ոչ ոք պարտավոր չէ հարգել քեզ: Որոշ մարդիկ բարի էլ չեն լինի: Բայց հենց դու հասկանաս, որ մարդիկ պարտավոր չեն լինել բարի, կսովորես խուսափել մարդկանցից, որոնք քեզ ցավ են պատճառում: Այո, դու էլ քո հերթին ոչ ոքի համար ոչինչ անել պարտավոր չես: Եվ նորից. Ոչ ոք պարտավոր չէ ինչ-որ բան անել քեզ համար:

 

Դու ավելի լավը պետք է դառնաս միայն քեզ համար:

 

Այդ դեպքում ուրիշներն էլ կձգվեն դեպի քեզ, կցանկանան աջակցել քեզ, կիսվել քեզ հետ: Եթե ինչ-որ մեկը չի ցանկանա քեզ հետ լինել, խնդիրը դու չես լինի: Եթե դա տեղի ունենա, ուրեմն փնտրիր ուրիշ հարաբերություններ, որոնք դու ես ուզում: Թող ուրիշի խնդիրը քո խնդիրը չդառնա: Երբ դու հասկանաս, որ շրջապատի սիրուն ու հարգանքին պետք է արժանանալ, երբեք անհնարինը չես սպասի ու չես հիասթափվի: Ուրիշները չպետք է կիսվեն քեզ հետ իրենց զգացմունքներով, մտքերով: Բայց եթե դա անում են, ուրեմն դու արժանի ես դրան: Դու կարող ես հպարտանալ քո ունեցած սիրով, ընկերների հարգանքով, բայց մի մտածիր, որ այդպես էլ պետք է լինի, այդպես կարող ես շատ հեշտ կորցնել ձեռք բերածդ: Նրանք քեզ օրենքով չեն պատկանում, այդ ամենին պետք է արժանանալ:

 

Իմ ուսերից կարծես քար ընկավ, երբ հասկացա, որ ոչ ոք պարտավոր չէ ինձ համար ինչ-որ բան անել: Մինչև այն պահը, երբ չգիտեի դա, ես չափազանց շատ ջանքեր էի գործադրում, երբ չէի հասնում իմ ուզածին:

 

Ոչ ոք պարտավոր չէ ինձ հենց այնպես հարգել, ընկերություն անել ինձ հետ, սիրել, ապահովել իմ զարգացումը:

 

Արդյունքում, իմ հարաբերությունները միայն շահեցին, ես սովորեցի լինել մարդկանց հետ, որոնց հետ ուզում եմ լինել, և անել այն ամենը, ինչ ուզում եմ: Այդ ընկալումն ինձ տվեց ընկերներ, գործընկերներ, սիրելիներ, պոտենցիալ հաճախորդներ: Այն ինձ միշտ հիշեցնում է, որ իմ ուզածը ստանալ կարող եմ, եթե հաջողվի ուրիշ մարդու համար լսելի դառնալ: Ես պետք է հասկանամ, թե ինչ է նա զգում, ինչն է նրա համար կարևոր, ինչ է նա ուզում: Միայն այդ դեպքում ես կհասկանամ` ուզո՞ւմ եմ այդ մարդու հետ կապ ունենալ, թե՞ ոչ: Դժվար է երկու բառով բացատրել, թե ինչ եմ սովորել այս տարիների ընթացքում: Բայց գուցե ամեն Տոնին դու կարդաս այս նամակը ու ամեն անգամ ավելի ու ավելի շատ բան հասկանաս: Հուսով եմ, այդպես էլ կլինի, որովհետև պետք է, որքան հնարավոր է, շուտ հասկանալ. ոչ ոք պարտավոր չէ ինչ-որ բան անել քեզ համար:

 

Առաջադրանքներ

Ա) Բացատրե՛ք մտքերից յուրաքանչյուրն ըստ ստեղծագործության․ համաձա՞յն եք դրանց հետ, թե՞ ոչ։ Հիմնավորե՛ք։

 

• Ոչ ոք պարտավոր չէ ինչ-որ բան անել քեզ համար:

Որոշ չափով համաձայն եմ այս մտքի հետ, իսկ որոշ չափով ոչ: Համաձայն եմ այն առումով, որ ամեն մարդ ապրում է իր երջանկության համար, բայց ինձ չի թվում, որ առանց որոշ չափի սիրո մարդ կարող է ինքն իրեն երջանիկ լինել։ Իհարկե դու չես կարող ոչ մեկի ստիպել, որ սիրի քեզ: Առանց սիրո չի կարող լինել իրական երջանկություն։ Այո դու ապրում ես քո կյանքով, բացի քեզնից ոչ ոք ամբողջովին չի կարող ստեղծել քո պատկերացրած երջանկությունը։ Առաջին հերթին դուք ինքներդ պետք է փորձեք ստեղծել ձեր երջանկությունը: Պետք չէ սկզբում հույս դնել նրա վրա, որ ինչ-որ մեկը քեզ կսիրի և կդարձնի երջանիկ: Առաջին հերթին դուք եք ստեղծում ձեր իրական երջանկությունը:

• Եթե ինչ-որ մեկը քեզ սիրում է, ուրեմն` դու յուրահատուկ ես, դու նրան դարձնում ես երջանիկ:

Ամբողջովին համաձայն եմ այս մտքի հետ: Իրականում պետք է փորձել մարդկանց տարբերել և ճանաչել, որպեսզի հասկանալ, թե նրանք իրոք քեզ սիրում են, թե ոչ: Եթե մեկը սիրում է քեզ, ուրեմն դու անպայման նրան որոշ չափով երջանկություն ես պարգևում: Մարդիկ փոքր տարիքում մի փոքր ավելի վատ են տարբերում մարդկանց, իսկ մեծանալուց  հետո հասկանում են, որ կան շատ քիչ մարդիկ, որոնց  իսկապես կարելի է վստահել, և կան շատ-շատ մարդիկ, որոնց չի կարելի ընդհանրապես վստահել, և իրենց հետ պետք է զգույշ լինել: Փոքր տարիքում երեխաներից շատերը մտածում են, որ շատ մարդիկ կան, ովքեր բարի են, բայց մեծանալուց հետո հասկանում են, որ մարդիկ պարտավոր չեն բարի լինել և պետք է նրանց տարբերել, և շատերին չվստահել շատ բաներ: Դրա հետ մեկտեղ պետք է համակերպվել նաև նմանատիպ մարդկանց գոյության հետ։

• Դու ավելի լավը պետք է դառնաս միայն քեզ համար:

Դու ավելի լավը պետք է դառնաս միայն քեզ համար… Այո, ես Համաձայն եմ այս մտքի հետ, դու միշտ պետք է ձգտես ավելի ու ավելի լավը լինել: Պետք չէ ինքներդ ձեզ համեմատել ուրիշների հետ, որոնք ձեր կարծիքով վատն են և դրանից էլ եզրակացնել, որ դուք լավն եք… Դուք պետք է ավելի ու ավելի լավը լինեք: Չկա այնպիսի կետ, որին հասնելու դեպքում դուք ամենալավն եք, ավելի լավ լինելը միշտ էլ պետք է փորձել: Լավը լինելու սահմանափակումը կյանքում չկա: Յուրաքանչյուրը պետք է միշտ փորձի  ավելի լավը լինել…

• Ոչ ոք պարտավոր չէ քեզ հենց այնպես հարգել, ընկերություն անել քեզ հետ, սիրել, ապահովել քո զարգացումը:

Ոչ ոք պարտավոր չէ ինձ հենց այնպես հարգել, ընկերություն անել ինձ հետ, սիրել, ապահովել իմ զարգացումը… Ճիշտ է, ոչ մեկ հենց այնպես պարտավոր չէ ձեզ, ինձ հարգել, սիրել, ընկերություն անել… Առաջին հերթին մենք պետք է գտնենք մարդկանց, որոնց հետ մեզ հաճելի է շփվել, բայց իրականում նրանք առանց ոչնչի պարտավոր չեն ձեզ սիրել և ընկերություն անել ձեզ հետ: Դուք պետք է լավը լինեք, դուք պետք է հարգեք մյուսին, որպեսզի նա էլ ձեզ հարգի և սիրի: Դու ինքդ էլ պարտավոր չես հենց այնպես ընկերանալ ուրիշի հետ: Քեզ պետք է հաճելի լինի նրա հետ շփվել, նույնն էլ հակառակը: Ոչ ոք էլ պարտավոր չէ հենց այնպես սիրել, հարգել և ընկերանալ քեզ հետ: Ամեն ինչ փոխադարձ է։

Բ) Բնութագրե՛ք նամակի հեղինակին ՝ ըստ իր ներկայացրած մտքերի։

Կարծում եմ հեղինակը անցել է շատ դժվարությունների միջով և իր կյանքի ընթացքում հասցրել է տեսնել և հաղթահարել շատ փորձություններ և հիմա իր հմտությունների և փորձի շնորհիվ փորձում է հեշտացնել իր դստեր կյանքը:

 

Մաթեմատիկա ա. բ․ կենգուրուի խնդիրներ

1. Առանց պարանները կտրելու տարբերակներից ո՞րը չի կարող փոխակերպվել ստորև ցուցադրված պարանի։

B

2. Բերված պատկերը պատրաստված է հավասար չափի հնգանկյուն սալիկներից։

Հետևյալ սալիկներից ո՞րը կարող է տեղադրվել այդ պատկերի բաց տարածքում

երկու փակ կորեր ստանալու համար:

C

3. Առաջին նկարում պատկերված է շեղանկյուն: Առաջին պատկերի մակերեսը

մեծանում է երկու ուղղանկյուն եռանկյուն ավելացնելով, ինչպես ցույց է տրված

երկրորդ նկարում: Քանի՞ տոկոսով է ավելացել մակերեսը։

E) 50%

4. Որքա՞ն է

20×24/2×0+2×4

արտահայտության արժեքը։

A) 12 B) 30 C) 48 D) 60 E) 120

5. Դավիթը կտրում է կանոնավոր քառանիստի չորս անկյունները, ինչպես ցույց է

տրված նկարում: Քանի՞ անկյուն ունի ստացված պատկերը:

6. Մանեն ունի երեք քարտ, որոնց վրա նշված են 1, 5 և 11 թվերը, ինչպես ցույց է

տրված նկարում: Նա ցանկանում է դրանք կողք կողքի դնել այնպես, որ ստացվեն

քառանիշ թվեր: Քանի՞ տարբեր քառանիշ թիվ կարող է նա ստանալ:

2 урок.

2.Напишите правильно местоимения.

Они учатся в университете. Ты работаешь на рынке? Она говорит правильно. Я гуляю в парке. Мы отдыхаем после занятий. Ты помнишь, как её зовут? Вы обедаете дома? Ты читаешь новый журнал? Я не понимаю тебя. Мы переводим текст. Он знает это слово. Мы умеем писать по-русски. Я рисую город. Вы узнаёте это место? Они помнят свой дом. Когда ты встаёшь? Где они гуляют? Вы меня помните? Кому ты звонишь?

3. Закончите предложения по образцу.

Образец: Я читаю, и они… .

Я читаю, и они читают.

Он работает, и мы работаем. Ты разговариваешь, и они разговаривают. Я спрашиваю, и ты спрашиваешь. Мы отвечаем, и вы отвечаете. Он рисует, и я рисую. Мы понимаем, и она понимает. Он говорит, и ты говоришь. Мы помним, и они помнят. Он отдыхает, и ты отдыхаешь. Мы переводим, и вы переводите. Они гуляют, и я гуляю. Я занимаюсь, и она занимается. Брат работает, и родители работают. Я учусь, и друг учится. Он слушает радио, и они слушают радио. Мы играем, и дети играют. Я умею готовить, и сестра умеет готовить.

Образец: Я отдыхаю, а они работают.

Я отдыхаю, а они работают. Преподаватель объясняет, а студенты слушают. Мама готовит обед, а дочь помогает. Мы читаем, а ты читаешь. Я слушаю её, а она слушает меня. Он смотрит фильм, а я смотрю. Брат работает, а сестра учится. Они занимаются, а вы занимаетесь. Я учу новые слова, а друг говорит по телефону. Дети играют, а мама готовит ужин. Бабушка читает сказки, а внук слушает.

4.Поставьте и напишите в скобках вопрос и определите падеж существительного.

Катались (на чем?) на машине. (Предложный падеж).

Шли (по чему?) по площади. (Дательный падеж).

Отплыл (от чего?) от причала. (Родительный падеж).

Подбежал (к чему?) к кровати. (Дательный падеж).

Прыгает (что?) белка. (Именительный падеж).

Достали (что?) мяч. (Винительный падеж).

Гуляли (за чем?) за школой. (Творительный падеж).

Написал (в чем?) в тетради. (Предложный падеж).

Кружились (в чем?) в воздухе. (Предложный падеж).

Мылись (чем?) шампунем. (Творительный падеж).

Գործնական աշխատանք

22.Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծիր եզակի թվով հինգ գոյական:

ա. լրաբեր, գիշակեր, աղանդեր, բուլդոզեր, տարբեր, եթեր, առընթեր, դասընկեր, դարիվեր:

բ. կայքեր, պատկեր, ավեր, լապտեր, թխահեր, թիեր, պատվեր, լվեր, ստվեր, ուլատեր:

գ. տանտեր, աներեր, գիշեր, կրտսեր, թթվասեր, անտեր, հրավեր, բնավեր, նվեր:

23. ա և բ շարքերից գտիր համապատասխան զույգերը:

ա. նախիր, վտառ, երամակ, երամ, նավատորմ, պարս, դեղորայք, առականի:

բ. շատ դեղեր միասին, ձիերի խումբ, մեղուների խումբ, բոլոր նավերը միասին, առակների հավաքածու, ձկների խումբ, կովերի խումբ, թռչունների խումբ:

Գործնական աշխատանք

Նախիր-կովերի խումբ

վտառ-ձկների խումբ

երամակ-ձիերի խումբ

երամ-թռչունների խումբ

նավատորմ-բոլոր նավերը միասին

պարս-մեղուների խումբ

դեղորայք-շատ դեղեր միասին

առականի-առարկաների հավաքախծու

24․Տրված խմբերի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ և բացատրի՛ր օրինաչափությունը:

Ա. Ուժ, տարր, ծով, նավ, կույտ, բերդ, շենք:

Բ. ճանապարհ, գաղտնիք, հրաշք, մեքենա, շրջան, շինություն, նավահանգիստ:

Գ. Գառ, դուռ, մատ, մուկ, թոռ, ձուկ, լեռ, բեռ: ու

Դ. Աստղ, արկղ, վագր, անգղ, սանր:

Ե. Ծովածոց, սուզանավ, դաշտավայր, շնագայլ, հեռագիր, լրագիր:

Զ. Քարտաշ, գրագիր, լեռնագործ, բեռնակիր:

Է. Մարդ, կին:

25․Փակագծում տրված բաոերը հոգնակի՛ դարձրու և համապատասխան ձևով գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Մրցող … (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:

… (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:

… (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:

Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր … (սառցադաշտ) պատճառով:

Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված … (քարակույտ):

Աշխարհի գեղեցիկ… (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:

Շատ … (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի:

Մրցող լաստանավերը (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:

Հարթավայրերում (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:

Օդերևութաբանները (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:

Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր սառցադաշտերի (սառցադաշտ) պատճառով:

Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված քարակույտերը (քարակույտ):

Աշխարհի գեղեցիկ ջրվեժները (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:

Շատ ծովախոշորները (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի: