https://mskh-my.sharepoint.com/:w:/g/personal/jh_sose_mskh_am/Eey-QkFBs3pAtdgc6J1g-T4Bxrj2LQUPHJI2Uk0U9lUCLQ

Урок 2

 

Из учебника стр. 64 — 65

 

Я люблю весеннее чириканье воробьёв. Когда солнышко пригревает землю, на крышах домов, на деревьях, возле луж начинают громко чирикать воробьи. Под крышей каменного или деревянного дома они устраивают свои гнёзда. Птенцов своих воробьи старательно кормят и храбро защищают от опасности. Человека воробьи не боятся, прыгают под ногами прохожих, смело скачут по улицам, по которым проезжают машины. Поймать воробья — дело нелёгкое. Приметливые, умные и осторожные, они редко попадают в лапы кошек, потому что быстро замечают

опасность.

 

Вопросы

 

Как воробьи встречают приход весны?

Весной Воробьи утром начинают чирикать и начинают летать по небу, весело встречая весну.

Где воробьи устраивают свои гнёзда?

На деревьях воробьи устроивают свои гнёзда.

Как воробьи относятся к своим птенцам?

Они всё время выкормливают своих птенцов.

Множественное число

кто? мы вы они

кого? нас вас их

кому? нам вам им

кого? нас вас их

кем? нами вами ими

о ком? о нас о вас о них

 

Прочитай ещё раз текст и назови все местоимения.

 

Рабочая тетрадь.

 

Упр. 75 — 80

 

Домашнее задание:

 

Текст (читать, рассказывать)

Ջ․ Ռոդարի

 

Տեքստային աշխատանք

 

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել: Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին: Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կողքին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն որոշեց մի վարդ քաղել և զարդարել իր բաճկոնը: Նա զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝ իր մատը չի ծակի: Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

 

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի կարելի վարդ քաղել:

 

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի, որ…

 

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:

Ջովանինոն հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

 

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

 

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

 

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարօրինակ է:

 

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

 

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

 

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում: Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

 

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

 

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ եմ երկու ապտակ ստանալ:

 

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

 

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

 

-Այո՛:

 

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

 

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

 

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե, ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս անգամ ավելի զգույշ եղեք:

 

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

 

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

 

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

 

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Կողքին , վարդ , տարօրինակ , անգամ

2. Փուշ բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:

Այգում  զբոսնելիս ոտքս փուշ մտավ ։

Հասմիկը  նստած տեղը անհանգիստ  շարժումներ էր անում, կարծես տակը փուշ կար ։

3. Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը.

ա/բանջարանոց

բ/արտ

 

գ/զբոսայգի

 

դ/ծաղկի խանութ

 

• Տեքստից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:

Մատ — պարզ

Գրիչ — պարզ ածանցավոր

Լքել — պարզ

 

• Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:

Տներն այդ երկրում կառուցված էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:

Կառուցված — բայ

Անկյուն — գոյական

Գրիչ — գոյական

Տարօրինակ — ածական

 

• Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:

ա/ճամփորդեց — ճանփորդել

բ/պետք է վճարեք — պետք է  վճարել

գ/ասաց — ասել

դ/երազում էր — երազել

 

• Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ նախադասություն:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

 

• Լրացրո՛ւ առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար սովորիր:

բ/Խաչն իմն է, զորությունը  ես գիտեմ:

գ/Փողոցում գտածը փողոցում էլ կկորցնես:

դ/Այսօրվա գործը վաղվան չեն թողնի:

 

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

 

• Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Պատմողական նախադասություն

-Մենք մեխ չենք օգտագործում:

Հարցական նախադասություն

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարօրինակ է:

• Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.

Հողից վերև՝

Փոքրիկ արև,

Վրան՝ հազար

Սերմ ու տերև:

Արևածաղիկ

• Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց:

Ենթակա — Ջովանինոն

• Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:

Նա հայտնվել էր մի  երկրում , որտեղ ոչ մի սուր բան չկա ։

• Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:

Պարեկը  երկու ապտակ տուգանք  նշանակեց , կամ դրա կեսը , այսինքն ` մեկ ապտակ ։

Ես այդ երկրի տարօրինակ բնակիչներին կտուգանեի  այսպես ` ցանկացած օրինախախտ  պետք է շան նման հաչելով ման գար։

• Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.

ա/որովհետև վճարել էր տուգանքը

բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր

գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը

դ/որովհետև միամիտ էր

• Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:

Այո ,  կուզեի , որովհետև այնտեղ շատ հետաքրքիր էր ։

Առաջադրանքները՝ Ն․ Նիկողոսյանի

Բի մոլորակի վրա գրքեր չկան: Գիտելիքներն անյտեղ վաճառում և գնում են շշերի մեջ: Պատմությունն, օրինակ, վարդագույն ջուր է, նռան հյութի նման, աշխարհագրությունը՝ անանուխի կանաչ ջուր, իսկ քերականությունը անգույն հեղուկ է, ոնց որ հանքային ջուր լինի:

 

«Բի» մոլորակի վրա դպրոցներ չկան: Ամեն մեկն իր տանն է սովորում: Առավոտյան բոլոր երեխաները, կախված տարիքից, պետք է մի բաժակ պատմություն խմեն, մի քանի գդալ մաթեմատիկա ուտեն և այդպես՝ շարունակ:

 

Պատկերացնո՞ւմ եք, այսքանից հետո երեխաները դեռ կամակորություն են անում:

 

-Խելացի եղիր,-համոզում է մայրը: – Մի՞թե դու չգիտես, թե ինչքան համեղ է կենդանաբանությունը: Ախր այն շատ քաղցր է, է՛: Հարցրո՛ւ Կարոլինային (Կարոլինան նրանց տան էլեկտրական ռոբոտն էր):

 

Կարոլինան համաձայնում է փորձել շշի պարունակությունը: Մի քիչ լցնում է իր բաժակի մեջ, խմում է և վայելում:

 

— Ի՜նչ համեղ է,- բացականչում է նա և անմիջապես սկսում է շարադրել իր ստացած գիտելիքները. «Կով՝ որոճացող անասուն, սնվում է խոտով և մեզ շոկոլադե կաթ է տալիս…»:

Ա՛յ, տեսնո՞ւմ ես,- ասում է մայրը՝ ինքն իրենից գոհ:

 

Դե ինչ պիտի անի: Նա մի թեթև գուշակում է, որ խոսքը կենդանաբանության մասին չէ, այլ՝ ձկան յուղի, բայց հետո հավաքում է իրեն, փակում է աչքերը և ծափահարությունների ներքո մի կումով կուլ է տալիս դասը:

 

Այնտեղ կան նաև ջանասեր աշակերտներ, կան աշխատասերներ և նույնիկ՝ ուսման ծարավներ: Նրանք արթնանում են կեսգիշերին, զգույշ վերցնում են պատմության շիշը և խմում մինչև վերջին կաթիլը: Դրանից նրանք շատ կրթված են դառնում:

 

Մանկապարտեզ հաճախող երեխաների համար էլ ուսումնական կոնֆետներ կան: Դրանք իրենց համով ելակ կամ արքայախնձոր են հիշեցնում և պարունակում են մի քանի պարզ բանաստեղծություն, շաբաթվա օրերի անվանումները, մեկից մինչև տասը թվերը: Իմ ընկեր տիեզերագնացը ինձ այդպիսի մի կոնֆետ տվեց հիշատակ: Ես այն իմ աղջկան տվեցի, և նա անմիջապես սկսեց «Բի» մոլորակի լեզվով գրված ծիծաղելի բանաստեղծություն կարդալ: Այն մոտավորապես այսպես էր հնչում.

 

Անտա, անտա, պերո պերո,

Պինտա պինտա, պիմ պերո:

 

Առաջադրանքներ

 

• Ինչպիսի՞ն էին <Բի> մոլորակի երեխաները։ Արդյոք նմա՞ն էին մեր մոլորակի երեխաներին։

Այո նման էին, քանի որ , այնտեղ էլ կային կամակոր երեխաներ , որոնք սովորել չէին սիրում և կային սովորել սիրող երեխաներ։

• Մի քանի նախադասությամբ բնութագրի՛ր նրանց։

Նրանք աշխատասեր էին, ջանասեր, ուսման ծարավ և կամակոր։

• Ի՞նչ էին անում <Բի> մոլորակի երեխաները դպրոց գնալու փոխարեն։

Նրանք ամեն առավոտ խմում էին մի բաժակ պատմություն և ուտում էին մի քանի գդալ մաթեմատիկա և այլն։

• Ի՞նչ տեսք ու համ ուներ <Բի> մոլորակի քերականությունը։ Ինչո՞ւ։

Այն անգույն , անգամ հեղուկ էր, կարծես հանքային ջուր լիներ։

Քերականությունը նրանց համար անհետաքրքիր էր, դրա համար էլ անգույն ու անհամ էր։

• Եթե <Բի> մոլորակում դպրոց լիներ, ի՞նչ կանեին այդ դպրոցի սովորողները։ Փորձի՛ր ներկայացնել նրանց առօրյան։

Կարծում եմ ավելի հետաքրքիր կլիներ, ինչպես մեր դպրոցում։

• Ինչպիսի՞ն էին <Բի> մոլորակի մեծահասակները։

Նրանք խելացի էին և հասկանում էին, որ հեղուկները խմելը անհրաժեշտ է, որպեսզի ավելի խելացի լինեն։

• <Բի> մոլորակի խանութներում ինչե՞ր էին վաճառում։

Այնտեղ վաճառվում էին գիտելիքների հեղուկներ, ուսումնական կոնֆետներ։

• Նկարագրի՛ր <Բի> մոլորակը։

Անգույն

• Գրի՛ր այն օրենքները, որոնք գործում են <Բի> մոլորակում։

1. Երեխաները պարտավոր էին խմել գիտելիքների հեղուկները։

2. Մանկապարտեզ հաճախող երեխաները պարտավոր էին ուտել ուսումնական կոնֆետները։

3. Մեծահասակները պարտավոր էին հետեւել, որպեսզի երեխաները ուտեն և խմեն իրենց տարիքին համապատասխան կոնֆետները կամ հեղուկները։

 

«Լը» մոլորակում բոլոր տների դռները ապխտած մսով էին պատրաստված : Նրանք գիտելիք ստանալու համար ուտում էին «Մաթեմատիկա, Ռուսերեն,Անգլերեն» անուններով ճաշից ընդամենը 1-2 գդալ և նրանց այդ օրը բավական էր , որ ունենան շատ լավ գիտելիք: Օ՝յ, մոռացա, նրանք չունեին իրենց մայրենի լեզուն և ամեն անգամ խոսելիս, նրանք լացում էին և իրենց լեզուն բոլորը անվանեցին «Լացերեն» լեզու: Նրանք չունեին մայրիկ, բայց ունէին հայրիկ: Մարդիկ և երեխաները դպրոց էին գնում երեկոյան ժամը 19:00 և գալիս են առավոտյան ժամը 12:00-ին: Նրանք սովոր էին մուկ և շուն ուտելու, բայց հայրիկների պատճառով միշտ սոված էին մնում, նույնիսկ գիտելիք չէին ուտում: Սովից նրանք գոնե կարողանում էին խմել հացի համի ֆռեշ, բայց նորից նրանց հայրիկները չէին թողնում, որ այդ ֆռեշը խմեն: Նրանք, կոպիտ ասած, չէին ուտում և չէին խմում, այլ՝ սոված- ծարավ մահանում էին:

1.Երկու պարկում կար 124 կգ շաքարավազ։ Երբ |-ից 4 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում շաքարավազի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ կգ շաքարավազ կար յուրաքանչյուր պարկում:

124:2=62

62+4=66

62-4=58

Պատ`. 66կգ , 58կգ

2. Երկու արկղում կա 74կգ խնձոր։ Երբ |-ից 3կգ լցրին ||- ի մեջ, ապա արկղերում խնձորի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ կգ խնձոր կար արկղերում նախքան տեղափոխությունները։

74:2=37

37+3=40

37-3=34

Պատ`. 36կգ, 40կգ

3.Երկու խմբում կային 150 ուսանող։ Երբ|-ից 10 հոգի տեղափոխեցին || խումբ, ապա խմբերում ուսանողների քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ ուսանող կար յուրաքանչյուր խմբում

150:2=75

75+10=85

75-10=65

Պատ`. 85կգ,65կգ

4.Երկու պահեստներում կար 540 պարկ ալյուր։ Երբ|-ից 20 պարկ տեղափոխեցին || պահեստ, պահեստներում ալյուրի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ պարկ ալյուր կար յուրաքանչյուր պահեստում։

540:2=270

270+20=290

270-20=250

Պատ`. 290կգ, 250կգ

5.Երկու պարկում կար 100 կգ բրինձ։ Երբ |-ից 5 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում բրնձի քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ կգ բրինձ կար յուրաքանչյուր պարկում:

100:2=50

50+5=55

50-5=45

Պատ`. 55կգ, 45կգ

6.Երկու պարկում կար 140 կգ աղ։ Երբ |-ից 10 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում աղի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ կգ աղ կար յուրաքանչյուր պարկում:

140:2=70

70+10=80

70-10=60

Պատ`. 60կգ, 80կգ

7․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք տեղափոխության վերաբերյալ խնդիրներ։

 

Урок 1

 

Из учебника стр. 63 — 64

 

Прочитай текст «Аист» и ответь на вопросы.

 

На краю деревни росло большое дерево, на котором аисты устроили своё гнездо. Однажды люди узнали о гибели одного аиста. Когда вывелись птенцы, пришлось другому аисту одному кормить своих птенцов.

 

Ему было трудно. Аистята подрастали. Они всё время просили есть. Из гнезда видны были головки птенцов. Малыши беспокойно смотрели по сторонам, потому что были голодны. Шли с речки ребята, увидели птенцов. Один мальчик снял со связки маленькую рыбку. Он протянул её на шесте прямо аисту в клюв. Аистята сначала испугались. Но один схватил рыбу и съел. С тех пор ребята стали помогать аисту кормить птенцов. Каждый день ловили они в речке за рощей рыбу для

аистят.

 

Вопросы

 

Расскажи, как вёл себя аист, когда остался в одиночестве. Как вели себя аистята?

Когда аист остался в одиночестве ему пришлось одному кормить чистят.

Они беспрерывно хотели есть.

Объясни, что придумали мальчики.

Ребята стали помогать аисту кормить птенцов. Каждый день ловили они в речке за рощей рыбу для  аистят.

Как ты думаешь, почему ребята так поступили?

Ребята так поступили, потому что хотели помочь маме аисту.

К местоимениям 3-го лица после предлогов прибавляется «н»: у него, к ней, с ним.

кто? я, ты, он, она

у кого? у меня, у тебя, у него, у неё

к кому? ко мне, к тебе, к нему, к ней

на кого? на меня, на тебя, на него, на неё

с кем? со мной, с тобой, с ним, с ней

о ком? обо мне, о тебе, о нём, о ней

 

Составь с местоимениями небольшой рассказ.

Он, у него, на нём, к нему, за ним, с ним.

Начни так: Сергей любит кататься. Каждый день он ходит на горку … . У него … .

 

Ответь на вопросы.

Образец: — У него есть брат? — Да, у него есть брат. (Нет, у него нет брата.)

У него есть учебник? — Да , у него есть учебник. ( Нет, у него нет учебника).

У тебя есть словарь? — Да,  у меня есть словарь. ( Нет, у меня нет словаря).

У него есть словарь? — Да, у него есть словарь. ( Нет, у него нет словаря).

У неё есть фломастеры? — Да, у неё есть фломастеры. ( Нет, у неё нет фломастеров).

У неё есть  мяч? — Да, у неё есть мяч. ( Нет, у неё нет мяча).

У тебя есть тетрадь? — Да, у меня есть тетрадь. ( Нет , у меня нет тетради).

https://mskh-my.sharepoint.com/:w:/g/personal/jh_sose_mskh_am/EfwgY2eR1y5DsfBpzmkkEtEBNtNdOWIQ9ZoGvNEygl1yUw

https://mskh-my.sharepoint.com/:w:/g/personal/jh_sose_mskh_am/EahLlcPHr7FBrgpkOGEDTNMBzzzhg80XgCuTvSIWeDnHKQ